خطاب انشاییاوامر و نواهیِ بعد از مرحله اقتضا و قبل از مرحله فعلیت را خطاب انشایی گویند. ۱ - تعریفخطاب انشایی، مقابل خطاب فعلی بوده و به خطابی گفته می‌شود که از سوی مولا برای مکلفان جهت اعتبار وجوب یا حرمت (یا سایر احکام تکلیفی ) انشا شده و در صورت عدم تقیید، همه مکلفان چه حاضران در مجلس خطاب، چه غایبان، چه غافلان، چه غیر غافلان، چه موجودین در زمان خطاب و چه معدومین را در بر می‌گیرد. البته برای حاضران غیر غافل در مجلس خطاب، علاوه بر انشایی بودن، دارای فعلیت و تنجز نیز هست. [۳]
تحریر المعالم، مشکینی، علی، ص۱۰۶.
۲ - عناوین مرتبطاحکام انشایی. ۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۴۹، برگرفته از مقاله «خطاب انشایی». |